Kedi/köpek sahiplerinin veteriner kliniğine başvurma sebeplerinin önemli bir bölümünü davranış değişiklikleri oluşturur. Bu davranış sorunları çoğu zaman çevresel ya da eğitsel faktörlerle ilişkilendirilse de altta yatan ağrı varlığı sıklıkla gözden kaçırılmaktadır. Oysa ki kedi ve köpeklerde davranış, organizmanın hem ruhsal hem de fiziksel sağlığının doğrudan bir yansımasıdır. Bu yazıda, sık karşılaşılan bazı davranış sorunlarının nedenleri ve ağrı ile ilişkileri ele alınmaktadır.
KÖPEKLERDE YAYGIN DAVRANIŞ SORUNLARININ AĞRIYLA İLİŞKİSİ
Ayrılık kaygısı: Evin dışında kalındığında ortaya çıkan huzursuzluk, eşya parçalama ve sürekli havlama gibi semptomlar klasik ayrılık anksiyetesine işaret eder ancak bu belirtiler, hareketle tetiklenen ortopedik bir ağrının huzursuzluk yarattığı durumlarla da karıştırılabilir.
Aşırı havlama: Davranışsal nedenlerle ilişkilendirilse de kronik ağrısı olan hayvanlarda artan stres eşiği, daha düşük tahammül ve aşırı uyarana tepki gibi davranışlarla sonuçlanabilir.
Yıkıcı çiğneme: Özellikle erişkin hayvanlarda aşırı çiğneme davranışı diş ağrısı, ağız içi travmalar ya da kronik anksiyetenin fiziksel dışavurumu olabilir.
Kazma davranışı: Can sıkıntısının ötesinde, karın içi diskomfort veya huzursuzluk hissi de köpeği çevreyle etkileşime yönlendirebilir. Ağrıyı yönetmek için davranışsal adaptasyon görülebilir.
Saldırganlık: En çok göz ardı edilen bağlantı buradadır. Dokunulduğunda agresyon gösteren bir köpekte ağrılı bölgeye fiziksel temas bu davranışı tetikleyebilir. Özellikle yaşlı köpeklerde, artrit ağrıları bu tabloya neden olabilir.
KEDİLERDE SIK GÖRÜLEN DAVRANIŞ PROBLEMLERİNDE AĞRININ ROLÜ
Kum kabı dışına tuvalet yapma: Tuvalet dışı idrar/defekasyon davranışı genellikle strese bağlansa da alt üriner sistem hastalıkları, artrit veya bel ağrısı gibi faktörler kum kabına gitmeyi ağrılı hale getirebilir.
Aşırı yalanma: Stres, dermatolojik nedenler veya ağrının doğrudan varlığı bu davranışa yol açabilir. Ağrıya bağlı obsesif tımar davranışları, özellikle abdominal rahatsızlıklarda sık görülür.
Saldırganlık: Sakin mizaca sahip kedilerde dahi ortaya çıkabilen ani saldırganlık, özellikle belirli bölgelerin muayenesinde şiddetleniyorsa, lokalize bir ağrı kaynağının varlığı araştırılmalıdır.
Pika (Yenmemesi gereken maddeleri yeme): Gastrointestinal rahatsızlıklar, besin emilim bozuklukları veya oral ağrı, bu davranışın altında yatan nedenler arasında yer alabilir.
Depresyon ve anksiyete: Oyunculuğun azalması, sosyal geri çekilme ve uykuda artış gibi belirtiler yalnızca psikojenik değil, kronik ağrının duygusal boyutunu da yansıtabilir.
VETERİNER HEKİMLERE DÜŞEN ROL:
Davranış değişikliklerinin yalnızca eğitsel ya da psikolojik sebeplere dayandığı varsayımı eksik kalabilir. Özellikle ağrı skorlamaları, detaylı fiziksel muayene, görüntüleme ve kan testleri altta yatan fiziksel nedenlerin ortaya konulmasında kilit rol oynar. Ağrı, veteriner hekimliğin birçok alanında olduğu gibi davranış tıbbında da sessiz ama baskın bir aktördür. Dolayısıyla her davranış değişikliği, potansiyel bir ağrı bulgusu olarak da değerlendirilmelidir. Evcil hayvanların davranışları, onların sağlığının aynasıdır. Ağrıyı tanımak ve davranışsal semptomlarla ilişkilendirmek, klinik başarıyı artırmakla kalmaz; hayvan refahını da önemli ölçüde iyileştirir. Veteriner hekimler olarak amacımız, yalnızca semptomu değil, semptomun nedenini bulmak ve çözüm sunmaktır.
Güneş Kocaeli Hayvan Hastanesi
Değirmendere Yalı Mah. Leyla Atakan Cad. No:14 İç Kapı No:1 Gölcük/Kocaeli
Tel: 0 (262) 424 00 15
Web: www.guneshayvanhastanesi.com
@guneskocaelihayvanhastanesi
NASIL ARANDI: #Güneş Kocaeli Hayvan Hastanesi # Gölcük # hayvan # veteriner # gölcük veteriner # kocaeli
