Meme kanseri toplumda yaklaşık 8 kadından birinde görülen ve günümüz koşullarında, özellikle de erken tanı konulduğunda çok büyük oranda tedavi edilen bir kanser türüdür. Meme kanseri tedavisi tanı aldığı tarihten itibaren, aynı zamanda birçok branşı ilgilendiren konulardan biridir. Peki, biz plastik, rekonstrüktif ve estetik cerrahlar olarak, bu hastalığın neresinde devreye giriyoruz?
Konuya, sağlıklı insan tanımıyla giriş yapmak isterim. WHO (Dünya Sağlık Örgütü), sağlığı şu şekilde tanımlamıştır: “Sağlık sadece hastalık ve sakatlığın olmayışı değil; bedence, PSİKOLOJİK ve sosyal yönden tam iyilik halidir”. Burada ‘psikolojik’ kelimesini büyük puntolarla vurgulamamın nedeni; memesi alınan kadının sadece kanserle mücadele eden bir hasta değil, aynı zamanda bir organ ve uzuv kaybı yaşayan insan psikolojisinde olmasıdır.
“Hastalıktan kurtuldun, işte. Daha ne istiyorsun?” gibi ilkel görüşler, meme kanseri hastalarının psikolojisini tam olarak anlayamamış kişilerce sıklıkla dile getirilir ancak hastalığa yakalanan kişi, anneliğinin ya da kadınlığının eksikliği psikolojisini en derin şekilde yaşamaktadır.
Bununla birlikte, meme onarımı ameliyatları dünyanın birçok yerinde ve ülkemizde, özel sigorta şirketleri tarafından karşılanmaktadır. Bu uygulama, meme onarımı işinin lüks olmaktan çok sağlık için bir gereklilik olduğu algısının oturmaya başladığını gösteren unsurlardan biridir.
Peki, meme nasıl onarılır? Öncelikle, şunu belirteyim; meme onarımı, kullanılan teknik ve zamanlamaya göre iki şekilde yapılır. Kanser ameliyatıyla aynı anda yapılırsa erken, daha sonra yapılırsa geç onarım olarak adlandırılır. Her iki uygulamada da protezle veya kişinin kendi dokularıyla meme onarımı yapılabilir. Bugün, özellikle otolog meme rekonstrüksiyonu yani kişinin kendi dokuları kullanılarak yapılan meme onarımından biraz daha ayrıntılı olarak bahsetmek istiyorum.
Otolog meme rekonstrüksiyonu, kanser ameliyatı ile eş zamanlı ya da gecikmiş olarak yapılabilir. Bunda hastalığın evresi, kişinin isteği ve cerrahların tercihi belirleyici faktörlerdendir. Erken veya geç onarımın, kendine özel avantaj ve dezavantajları vardır.
Otolog meme rekonstrüksiyonunda; alt karın, sırt, bel, popo ve uyluk iç yüzü en sık kullanılan bölgelerdir. Buralardaki kalın yağlı doku -bazen kas dokusu ile birlikte- memenin alındığı bölgeye transfer edilir. Günümüzde en sık kullanılan ve otolog onarımda altın standart olarak gösterilen doku, alt karın dokusudur. Bu bölge aynı zamanda, bizim coğrafyamızdaki kadınlarda genellikle yağ birikiminin fazla olduğu yerdir.
Karın germe ameliyatlarında çıkarılan kalın yağlı doku, memenin oluşturulmasında kullanılır. İlk zamanlarda ‘rektus kası’ dediğimiz kas ile birlikte, meme altından tünel açılarak transfer edilen doku; günümüzde mikrocerrahi tekniklerin daha da gelişmesiyle serbest doku transferi (dokunun vücuttan tamamen ayrıldığı ve daha sonra damar onarımı yapılarak birleştirildiği doku transfer yöntemi) şeklinde yapılmaktadır. Ayrıca günümüzde dokunun transferi; damarlar, karın duvarının önünde önemli bir kas olan rektus kasının içinden ayıklanarak yapıldığı için hastanın ameliyat sonrası yaşayabileceği karın fıtığı riski minimuma inmiştir.
İşlemi kısaca özetlemek gerekirse… Öncelikle karındaki fazlalık yağ ve deri dokusu, damarlar ayıklanarak kaldırılır. Eksik olan tarafta dolaşımını tekrar sağlaması için damarlar mikrocerrahi yöntemle birleştirilir. Kişinin diğer memesi sağlam ise simetri için diğerine de müdahale gerekebilir. Son olarak ilerleyen zamanlarda, lokal anestezi altında, onarılan memeye meme başı yapılarak süreç sonlandırılır.
Hastanın yeniden bir memesi olmasının yanı sıra bu ameliyatın ikincil bir kazancı da daha düz ve sıkı bir karna sahip olmaktır. Üç ila altı saat arasında süren bu operasyonun komplikasyon oranı, mikrocerrahi tekniği açısından tecrübeli merkezlerde oldukça düşüktür. Bununla birlikte her ameliyat gibi belirli riskleri vardır. Tabii ki bu risklerin artıp azalması hastanın genel durumuna, sigara tüketimine, yandaş hastalığı olup olmadığına ve kullanılan tekniğe bağlıdır. Karın dokusu uygun olmayan zayıf hastalarda ise daha önceden bahsi geçen dokular, aynı prensiplere bağlı kalarak taşınabilmektedir.
Son olarak, modern tıbbın baş edebildiği hastalıklardan olan meme kanserinin erken tanısı, hem sağlık personelinin hem de hastanın elini kuvvetlendirmektedir. Bu sebepten, her kadının hastalık şüphesi olmasa dahi rutin meme taramalarını yaptırması oldukça önemlidir. Meme kanseri ameliyatı kişinin hayatını kurtarırken, meme onarımı yaşam konforunu artırır.
NASIL ARANDI: #Op. Dr. Burak Sercan Erçin # medicalpark gebze hastanesi # meme # meme dokusu # yağ # karın # doku # kocaeli # estetik # estetisyen # cerrah #
