Yılın en güzel zamanları; belki de koca bir yılı geride bırakıp, yenisine ‘merhaba’ demeye hazırlandığımız zamanlar... İşte tam bu zamanlarda, özellikle Avrupa’da yeni yıl bambaşka bir heyecanla karşılanıyor. Hristiyanlar için önemli olan Noel zamanları, Avrupa’ya giden turistler için keyifli bir görsel şölene dönüşüyor. Süslenmiş ağaçlar, ışıl ışıl caddeler ve sokaklar, rengarenk Noel pazarları... Yeni yıla girmeye hazırlanırken, insanın içini kıpır kıpır yapan küçük mutluluklar...
Şehrin göbeğine kurulmuş buz pistinde dans eden insanları izlerken kendinizi eski bir Noel filminin içine girmiş gibi hissediyorsunuz. Pandemiyle birlikte ara verdiğimiz yurt dışı seyahatlerine nihayet başlıyoruz. İlk durağımız Macaristan’ın Debrecen şehri oluyor. Şehrin sokaklarını anne-kız baş başa gezeceğiz bu kez. Bakalım bebekle ilk Avrupa seyahatimizde bizi neler bekliyor?
Debrecen, Macaristan’ın Budapeşte’den sonraki en büyük şehri olarak biliniyor. Büyük bir üniversite olan Debrecen Üniversitesi, öğrenci şehri Debrecen’in dinamik bir şehir olmasını sağlıyor. Debrecen; gölleri, tarihi yapıları, müzeleri ve parkları ile hem içinde yaşayanlara hem de turistlere güzel bir gezi ortamı sunuyor.
İstanbul’dan Debrecen’e direkt uçuş olmadığından, Sabiha Gökçen Havalimanı’ndan yaklaşık 2 saatlik bir yolculuk sonrası Budapeşte’ye varıyoruz. Havalimanından otobüsle tren istasyonuna, ardından trenle Debrecen’e ulaşıyoruz. Trenle yolculuk yapacaklar için küçük bir uyarı; tren biletlerini uçuş saatinize göre önceden almanız çok önemli.
Bebekle yurt dışı seyahati yapmaya karar verdiyseniz, pasaport işlemlerini hemen başlatın. Akabinde gideceğiniz ülkeye göre vize işlemlerine bebeği de dahil edeceksiniz, unutmayın. 0-2 yaş süresince bebekler için uçak bileti gerekmiyor. Kucağınızda, bebek kemeriyle seyahat edebilirsiniz.
Uçak seyahatlerinde en çok tedirgin olunan konu ise basınç nedeniyle bebeğin kulaklarının ağrıyıp ağrımayacağı? Bu konuda da aksiyon almak isterseniz, uçağın kalkış ve iniş anında bebeği emzirmek veya emziğini ağzına vermek etkili oluyor. Uçakta mini bebek çantanızın yanınızda olması, bebeğinizi oyalayacak en sevdiği oyuncakların da o çantada bulunması önemli. Aksi halde canı sıkılan bebeğinizi oyalamak bazen zor olabiliyor. Mümkünse uçak yolculuğunuzu bebeğinizin uyku saatine denk getirin veya uyuması için fırsat yaratın.
Bebekle tek başınıza yurt dışı seyahati yapacaksanız, bebek için önemli ne varsa yanınıza almanız çok önemli. Özellikle ek gıda dönemi başladıysa, beslenme çantası yanınızda olmalı ki gerek yolda gerek havalimanında öğün atlamadan süreci devam ettirebilesiniz. Bununla birlikte taşımada kolaylık olması açısından minimum eşya ile gitmeniz faydalı olacaktır. Aksi halde pasaport kontrol vb. durumlarda zorlanabilirsiniz.
Mevsime göre bebek bavulu hazırlamak en önemli konulardan biri. Kış mevsiminde seyahat edeceksiniz kar tulumu tek başına savaşçı. ‘Soğukta bebeğimle gezemem’ fikrini kafanızdan silin lütfen. Soğuk değil, evham bebeği hasta eder unutmayın! Ya da şöyle düşünün, bebek hasta olacaksa, eve gelen gripli biri yüzünden de hasta olacak. Böyle düşünüp de kendinize eziyet etmeyin. Hatta bu nedenle gezileri ertelemeyin. Paketleyin ve yola çıkın. Bebeği mevsime göre paketlemek her şeyin çözümü.
Ben de bir anne olarak bu kafayla tek başıma yola çıktım. Kızım yokken tek başıma nasıl geziyorsam, yanıma minik bir arkadaşımı almışım gibi yola koyuldum. Bir sırt çantası, bir bebek arabası, ikimiz için büyük bir bavul. Hoooopppp kucakla ve yürü. Aslında buraya kadar herkes için tamam belki. Peki, ‘Bebeğin uyku saatleri, yeme içme durumları nasıl olacak?’ diye endişeler çok fazla olabiliyor.
Çok planlı biri olmamakla birlikte hep bir B planı yapmanın önemli olduğunu düşünüyorum. Uyku önemli kriter. Geziler boyunca ‘erken kalkan yol alır’ felsefesiyle devam ettik. Erken kalk, bebeği doyur, uyut, yola çık. Her an doyurmak için hazır ol, yanında ara öğün veya saate göre akşam öğünü taşı, paketle ve gez.
Paketler çok önemli, aman güzel paketleyin, mevsime göre giydirin, içiniz rahat olsun. Bebek arabası rüzgârlığı, yağmurluğu hep yanınızda bulunsun. Ateş ölçer hep çantada olsun. Kimseye ‘Tek başıma gezer gibi rahat gezdim’ yalanını söylemeyeceğim ama imkânsız da değil. Olabilir, yapılabilir ve hatta şahane de oluyor diyebilirim.
Anne-kız olarak ilkleri yaşamak, kız kıza takılmak, bir şeyler başarmak güzel. Annelere cesaret versin diye bunları da yazmak istedim.
Ve işte Debrecen’de gezilecek yerler...
Debrecen’in en önemli merkezlerinden biri olan meydan 2001 yılında açılmış. O yıllardan bugüne hem halkın hem de turistlerin uğrak yeri olmuş. Büyük kilisenin de burada konumlanmış olması meydana ayrı bir hava katarken, Noel zamanı kurulan buz pateni pisti, Noel marketleri, meydanda bulunan mağazalar ve restoranlar cazibesini artırmış. Kossuth Meydanı birçok etkinliğe de ev sahipliği yapıyor. Halk konserleri, festivaller, bayram kutlamaları gibi pek çok etkinlik bu meydanda gerçekleştiriliyor. Bu nedenle yerel halk özel günlerde bu meydanda toplanıyor. Yeni yıl yaklaşırken, meydanda bulunan ışıklarla süslenmiş ren geyiği ve ağaçlar dikkat çekiyor.
Şehir merkezinin tam da göbeğinde yer alan kilise, Debrecen’in önemli yapılarından biri. Tüm Macar Protestan kiliseleri arasında en büyük çana sahip olmasıyla da biliniyor. Şehrin en bilinen meydanları olan Kossuth ve Kalvin Meydanı arasındaki konumuyla da çokça ziyaretçi çekiyor. Neoklasik tarzda inşa edilen kilise zamanla şehrin sembolü haline gelmiş ve bugünlerde Noel pazarı da kilisenin hemen çevresinde kuruluyor. Macar Devrimi sırasında Lajos Kossuth, Macar Bağımsızlık Bildirgesini bu kilisede yapmış ve ülkenin valisi seçilmiş. Bu nedenle tarihi açıdan da büyük önem taşıyor. 1500 metrekarelik alana sahip olan büyük kilise 5000 kişi kapasiteli.
Doğu Macaristan’da yaklaşık 800 metrekarelik bir alanı kaplayan ulusal park, 1973 yılında Macaristan’da ilk ulusal park olarak kurulmuş. 1999 yılında ise UNESCO Dünya Mirası listesine girmeyi başarmış. Milli parkta hayvanlar için güzel bir yaşam alanı oluşturulmuş. 342 kuş türüne ev sahipliği yapan milli parkta su bufalosu ve at gibi hayvanlar da yer alıyor. Park içinde bulunan Tizsa Gölü’nde botla gezme şansınız var. Göl çevresinde yürüyüş yapmak da oldukça keyifli. Kuş türleri ve diğer hayvanları doğal yaşamında görmek pek çok turistin ilgisini çektiğinden, park oldukça fazla ziyaretçi ağırlıyor. Hortobagy’de en çok gece yürüyüşleri ve bisiklet turları yapılıyor, parkı panoramik olarak görmek de dikkat çeken aktiviteler arasında.
1894 yılında Pasti Caddesi’ne inşa edilmiş bir Ortodoks sinagogu olan Pasti Sinagogu, 2015 yılında tekrar faaliyete geçmiş. Sadece kutsal bir alan değil, turistik bir mekân olarak da hizmet veriyor. Hem konferans merkezi hem de kamu mekânı olan sinagog, şehir merkezine de yakın olması nedeniyle ziyaretçilerin uğrak yeri haline gelmiş. Yahudi toplumunun kültürünü, yaşamını, inançlarını ve tarihini sergilemek adına açılan bir kültür merkezi olarak, Debrecen’de yaşayan Yahudi sayısının artmasına katkı sağladığı da düşünülüyor.
Macaristan’ın önemli üniversitelerinden biri olan Debrecen Üniversitesi, Avrupa için büyük bir araştırma noktası olarak biliniyor. Kuruluş tarihi 1538 yılına kadar uzanan üniversite; günümüzde 1700 öğretim üyesi, 15 fakülte ve 20 doktora programıyla eğitim imkânı sunan, uluslararası tanınırlıkta prestijli bir üniversite. Ana binanın mimari yapısı turistlerin çok ilgisini çekiyor. Bu yüzden üniversite binası, fotoğraf tutkunlarının da uğrak yeri haline gelmiş.Nagyerdeı Ulusal Parkı
1958 yılında açılan park, doğal yapısıyla o günden bugüne çok sevilen bir yer. Şehir merkezine oldukça yakın olan Nagyerdei, sizi çok uzaklarda bir ormandaymışçasına doğanın kalbine taşıyor. Yürüyüş ve bisiklet parkurları, içinde bulunan mini gölü, kafeteryası, çocuk oyun parkları ile ailece gelinebilecek güzel bir park. Parka giriş yaptığınız andan itibaren mis gibi temiz havayı hissedebilirsiniz. Şehir yoğunluğundan kaçmak ve kafa dinlemek için bu parka gelebilirsiniz. Nagyerdei parkında gezerken karşınıza çıkan sincaplarla keyifli yürüyüşünüze devam edebilirsiniz. Hayvanlar için doğal bir yaşam alanı olması nedeniyle sporunuzu yaparken veya ailece vakit geçirirken keyif alacaksınız.
1930 yılında Frigyes Deri tarafından kurulmuş olan müze neo-barok tarzında inşa edilmiş. Şehri tanımak ve Macaristan hakkında daha fazla bilgi edinmek isterseniz, Deri Müzesi size yardımcı olacaktır. Burada, Neolitik çağdan ilk yerleşim zamanlarına kadar pek çok eseri görmeniz mümkün. Arkeolojik çalışmalar sonucunda bulunan eserlerden tutun da kişisel eşyalara kadar hepsi müzede sergileniyor. Müzede zaman zaman fuarlar da yapılıyor. Etkinlikler için oldukça klasik bir mekân. Pazartesi günü haricinde her gün 10.00-18.00 saatleri arasında açık. Müzenin bahçesi de kendisi kadar güzel, adeta doğal bir park gibi. Müzeyi gezdikten sonra bahçede keyif yapabilirsiniz. Müzenin bahçesinde bulunan heykeller de açık hava müzesi izlenimi veriyor.
KÜÇÜK PROTESTAN KİLİSESİ (TRUNCATED TOWER)
Geçmişi 16. yüzyıla dayanan kilise, 18. yüzyılda çıkan bir yangın sonucunda büyük hasara uğrayıp neredeyse tamamen yok olmuş. Yapının yangın öncesinde diğer kiliselere benzediği fakat restore edilirken bugünkü kule şekline dönüştüğü söyleniyor. Şehrin ortasında Kossulth Meydanı’nda bulunan kilise her gün 10.00-17.00 saatleri arasında açık. Kilisenin içerisini gezmeniz de mümkün.
Yeni yıl yaklaşırken Avrupa’da olmak gerçekten paha biçilemez çünkü hazırlıklar biraz daha coşkulu oluyor. Tüm sokakların A’dan Z’ye ışıklarla süslenmesi, ne kadar sokak lezzeti varsa hepsinin ziyaretçilere açılması, yılbaşı ruhunu yansıtan hediyelik eşya dükkanları, fondaki müzikler... Hepsi insanın içini ısıtıyor. İşte tüm bu keyifleri doyasıya yaşamak için de kurulan Christmas marketleri aylak aylak gezmek gerekiyor. Tadına bakmak istediğiniz sokak lezzetleri için de midenizde yer açın mutlaka. Aç gidin ki yöresel Macar lezzetlerini kaçırmayın. Sokak sanatçıları, sıcak elma suyu eşliğinde yapılan gece yürüyüşleri, ışıl ışıl gecede buz pateni seyri, ışıklarla süslenmiş sokaklarda fotoğraf çekimleri. Hepsi de coşkuyla gelen yeni yılın müjdecisi gibi.
Yapmadan dönmeyin!
Noel marketleri gezmeden
Noel süsleriyle fotoğraf çektirmeden
Nagyerdei Park’ta bisiklet turu yapmadan
Langosh yemeden
Sıcak elma suyu içmeden
Kurtos Kalacas yemeden
Debrecen sokaklarında kaybolmadan
Hortobagy Ulusal Park’ı ziyaret etmeden
DÖN-ME-YİN!!!
NASIL ARANDI: #gamzekırsapancı #akınsapancı #gezi #mekan #debrecen #macaristan #christmas #geziyazısı #geziköşesi #tower #kilise #market #annekız #bebekliseyahat #sinagog #eğlence
