Çanakkale

DUR YOLCU!

Bilmeden gelip bastığın bu toprak

Bir devrin battığı yerdir.

Eğil de kulak ver bu sessiz yığın,

Bir vatan kalbinin attığı yerdir!

Bu dizelerle anlatmıştır şair Necmettin Halil Onat bu milletin büyük destanını. Türk milletinin vatan sevgisi Çanakkale Zaferi ile taçlanmıştır. Bir metrekare alana 6 bin merminin düştüğü, dünyanın en kanlı savaşını yaşayan bu toprakların her karışında ayrı bir kahramanlık öyküsü vardır. İki merminin havada çarpışma olasılığı 600 milyonda birken, Çanakkale’de havada çarpışmış olduğu tespit edilen onlarca mermi bulunması, bunun nasıl bir savaş olduğunu bir kez daha gözler önüne serer.

İşte biz de İzmit Rotary Kulübü olarak bu destanı iliklerimize kadar yaşamak adına Çanakkale’ye 2 gece 3 günlük bir tur düzenledik. İzmit’ten 5 saatlik otobüs yolculuğunun ardından ilk durağımız olan Troya Müzesi’ne ulaştık. Teknolojinin bütün nimetlerinden yararlanılan bu modern müzeyi ilgiyle dolaştık. Elbette dünyaca ünlü Time Dergisi’nin “2019’da gezilebilecek en iyi 100 yer” listesine aldığı Troya Müzesi’nde sergilenen her eserden burada bahsetmemiz mümkün değil ama en etkilendiklerimden kısaca bahsedeceğim.

Bugünkü Çanakkale çevresinde yer almış kentlere ait pişmiş toprak figürleri, mermer eserler, taş ve kemik aletler, altın gibi eserleri burada görebilirsiniz. Bunların hepsi ‘Troya Hazinesi’ olarak adlandırılıyor. Figürlerle beraber başka mezar hediyeleri de ortaya çıkarılmış. Aristotales’in  Assos’ta dünyanın ilk felsefe okulunu kurduğu yılların hemen öncesine tarihlendirilmiş. Eserler incelendiğinde bu kadar detaylı yapılan figürlerin yüzlerce yıl öncesinden kaldığını görmek oldukça heyecan verici… Fotoğrafınızı çeken ve sizi kazılarda bulunmuş bir portrenin içine yerleştiren uygulamaya bayıldık.

Müze gezimizin ardından ilk gece kalacağımız otelin de olduğu Çanakkale Kordon’a doğru hareket ettik. Kordonda ilk durağımız Çanakkale Deniz Müzesi oldu. Çanakkale Deniz Müzesi, 18 Mart Çanakkale Deniz Savaşı’nın bütün izlerini taşıyan harika bir müze. Müzenin açık ve kapalı alanlarında birçok fotoğraf galerisi, silah ve mühimmat sergileniyor. Ayrıca Çanakkale Savaşı’nın küçük gemisi, büyük kahramanı Nusret Mayın Gemisi de Çanakkale Deniz Müzesi Komutanlığı’nın iskelesinde ziyaretçilerini bekliyor. Çanakkale Deniz Müzesi’nden çıktığımızda Çanakkale Kordon’da yürüdük. Biraz ileride bizi Truva Atı Heykeli karşıladı. Bu orijinal Truva Atı değil ama Brad Pitt’in başrolünde oynadığı ünlü ‘Troy’ (Truva) filminde kullanılan at heykeli. Bugün de Çanakkale sahilinde sergileniyor.

Çanakkale sahilindeki gezimizi tamamladıktan sonra daha içerilere doğru yürüyüp, meşhur Aynalı Çarşı’yı gezdik. Hem soluklanmak hem de dillere destan peynir helvasını denemek için 1979 senesinden beri hizmet veren Kadir Usta’yı ziyaret ettik. Ustayla da tanışma fırsatı bulduğumuz için çok sevindik.

İkinci günümüzde kahvaltının hemen ardından otelimizden ayrılıp, Gelibolu Yarımadası’na doğru yola çıktık. Çanakkale’den Eceabat’a feribot ile geçip Eceabat’tan turumuza başladık. Feribot ile Çanakkale Boğazı’ndan geçişimizde karşımızda duran, bu destanın dağa kazılmış halini yakından gördük. İlk durağımız Kilitbahir Kalesi oldu. Fatih Sultan Mehmet tarafından 1462 yılında yaptırılan kale tam bir strateji ve ileri görüşlülük harikası. Çanakkale Boğazı’nın en dar kısmına konumlanmış Anadolu yakasındaki Çimenlik Kalesi’nin tam karşısında. Boğazın en stratejik noktasında karşılıklı iki kale ile düşmanı boğmak amacıyla yapılmış. Adı da zaten Kilitbahir yani “Boğazın Kilidi” anlamına geliyor.

Sahil yolundan devam ederken sağ tarafta Mecidiye Tabyası’na ulaştık. Tabya ‘bir yerin savunulması için özel olarak tasarlanmış yapı’ anlamına geliyor. Bu tabya hepimizin yakından bildiği Seyid Onbaşı’nın o kahramanlığı yaptığı tabya. Tabyanın hemen başında Mecidiye Şehitliği mevcut. Burada 18 Mart günü deniz muharebesinde şehit düşen kahramanlarımız yatıyor. Burada yatan kahramanlarımızı saygı ve rahmetle anıyoruz. Ruhları şad olsun.

Mecidiye Tabyası’na ulaşmak için çıktığımız rampada sağlı sollu hediyelik eşyacılar mevcut. Burası Seyid Onbaşı’dan dolayı ünlü bir tabya olduğu için biraz turistik bir hale gelmiş. Hediyelik eşya konusuna değinmişken, Çanakkale’nin birçok noktasında hediyelik eşya satan yerler var ve inanamayacağınız kadar ucuz.

Tabya’ya ulaştığımızda Seyid Onbaşı’nın 215 okkalık mermiyi topa yerleştirmek için sırtına almasının anlatıldığı bir heykel bizi karşıladı.

Sahil yolundan otobüsle devam ettiğimizde Şahindere Şehitliği’ne ulaştık. Çanakkale Savaşı’nda korunaklı ve suyun yakın olduğu cephe arkası kısımlara “Sargı Yeri” adında sağlık birimleri kurulmuş. Bu şehitlikte Şahindere Sargı Yeri’nde tedavi olup şehit düşen 1969 şehidimiz yatıyor. Morto Koyu’na doğru devam ettik ve Eski Hisarlık Tepesi’ne doğru tırmanarak, birkaç viraj sonrasında Çanakkale Şehitler Abidesi’ne ulaştık. Çanakkale’nin simgesi olan bu anıt; bölgeye hâkim tepe üzerinde. Anıtın hemen birçok yerden görünebilmesi, şehitlerimizi geniş bir çevreye hatırlatması bakımından bir hayli anlamlı.

Şehitliklerin ardından çok önemli bir nokta olan ve Atatürk’ün gözetleme yaptığı yer olarak anılan tepeye gittik. Büyük Anafarta, Küçük Anafarta, Anzak Koyu, Arı Burnu gibi birçok bölgeye hâkim bu tepeden Atatürk savaşın gidişatını izliyormuş. Çanakkale Savaşları sırasında albay olarak görev yapan Atatürk, ileri görüşlülüğü, askeri zekâsı ve zor anlarda ani karar verme yeteneğiyle ön plana çıkmış. ‘Anafartalar Kumandanı’ olarak Çanakkale Savaşı tarihine geçen Mustafa Kemal, milleti uğruna verdiği bu mücadelesiyle topraklarımızdan düşmanları temizlemiş. Muharebeler sırasında göğsüne gelen bir şarapnel parçası saatine çarparak saatini parçalamış. Allah, bu kahraman saat sayesinde Mustafa Kemal Atatürk’ü yüce Türk milletine bağışlamış.

Son durağımız ise Çanakkale Destanı Tanıtım Müzesi oldu. 80 dakikalık sinevizyon ve 3 boyutlu görselleriyle Çanakkale Savaşı’nı adeta size yaşatan bu müzeden ağlamadan çıkmak neredeyse imkânsız. Bu duygu yüklü gezimizin ardından ikinci gecemizi geçireceğimiz Gelibolu merkeze doğru hareket ettik. Denizciliğin üstatları arasında yer alan Piri Reis’in doğduğu yer Gelibolu, geçmişten günümüze birçok şehidin de yattığı yer.

Bu yazıyı okuyanları buralara gitmiş gibi yaşatmam bu defa maalesef imkânsız. Ben ne kadar anlatsam da bir şeyler eksik kalır. Bu yüzden imkânı olan herkesin Çanakkale’ye ilk fırsatta gitmesini tavsiye ediyorum. Özellikle çocuklarımızın milli bilinç kazanması, milli duyguları yaşayıp buraların havasını soluması, buradaki şartları görmesi, savaşı öğrenmesi açısından belli bir yaşa geldiklerinde kesinlikle Çanakkale’yi ziyaret etmeleri gerekiyor.

Bu milli duyguyu yaşayan çocuklar yaşları ilerledikçe okuduklarını gördükleri ile birleştirip tarihini daha iyi anlayacak, bu ülkenin geleceğinde daha duyarlı olarak söz sahibi olacaklardır.

Ve en önemlisi;

Çanakkale geçilemedi ve asla

geçilemeyecektir!