Otizm, doğuştan gelen ya da yaşamın ilk yıllarında ortaya çıkan nörogelişimsel bir bozukluktur. Bireyleri sosyal etkileşim, iletişim kurma, sınırlı ilgi alanları, tekrarlı davranışlar gibi alanlarda olumsuz yönde etkilemektedir. Bilimsel açılımını tam duymasak da otizmi yaşantımızın birçok alanında duyar hale geldik diyebilirim:
‘Babası da geç konuşmuş’
’Kendi kendine oynuyor’’
’Sizi tanımıyor ya ondan bakmıyor’
’Oyuncakları sıralı olmazsa evde kıyamet kopar’
’Erkek çocukları daha geç konuşur’
Buna benzer birçok kalıp bulabiliriz. Peki bu kalıpların altında yatan durumların ne kadar farkındayız? Örneğin geç konuşmak… Çocuğunuzun geç konuşması babasının geç konuşmasına bağlı bir durum olmayabilir. Bunun altında yatan birçok sebep vardır. Bunlar arasında işitme problemi, otizm, kardeş kıskançlığı, yapısal bozukluk, gelişimsel gerilik, depresyon gibi artan bir liste var.
• Göz teması kurmazlar
• İsmine tepki vermezler
• Konuşmada akranlarının gerisindedirler
• Bazı eşyaları sıraya dizmek döndürmek gibi sıra dışı hareketleri vardır
• Rutinleri bozulduğunda hırçın davranışlar sergileyebilirler
• Bir cismin parçasını takıntı haline getirebilirler
• Sosyal ortamlara girdiğinde tepki gösterirler
• Yerinde zıplama, kollarını çırpma gibi stereotipik hareketleri vardır
• Konuşma şekilleri ve ses tonları tekdüzedir
• Konuşmayı bir iletişim aracı olarak kullanmıyorlardır
• Normal öğrenme metodlarına karşı duyarsız davranırlar
• Sınırlı ilgi alanları vardır
• Duygularını ifade edemez ve başkalarının duygularını anlamakta zorlanırlar
Otizmin nedeni henüz tam olarak belirlenmemiştir. Ancak yapılan araştırmalar otizmin genetik bir durum olduğu yönünde olsa da yapılan diğer çalışmalar doğum öncesi, sırası ve sonraki aşamaların da önemli olduğunu vurgulamaktadır. Bu noktada yapılacak müdahaleler yaşanılan problemlerin ilerleyiş seviyesinde büyük önem arz etmektedir.
Değişen ve gelişen teknolojiyle birlikte TV, tablet, telefon gibi kitle iletişim araçlarının kullanımı büyük artış gösterdi. Son dönemlerde uzmanlar normal gelişim gösterseler dahi 2 yaşına kadar hiçbir çocuğun ekrana maruz kalmaması gerektiğini dile getirmekteler… Çünkü bu konuda geldiğimiz nokta ciddi anlamda endişe verici. 1985 yılından bugüne kadar yaklaşık 50 kat artış gösterdi. 35 bin çocukta görünen otizm bugün 54 çocuktan birinde görülmekte. Bu veriler bize adeta yaşanılacakların sinyalini verir nitelikte.
Değerli ebeveynler öncelikle yukarıda saymış olduğum belirtileri çocuğunuzda gözlemliyorsanız, vakit kaybetmeden bir çocuk psikiyatristinden randevu alın. Gelişimde kritik dönemler vardır. Bu kritik dönemleri geçirmeniz çocuğunuzun hayatını kolaylaştırmak yerine daha da zor hale getirebilir. Bu sebeple her zaman erken tanı ve erken müdahalenin önemini vurguluyoruz.
Çocuk psikiyatristinden tanı aldıktan sonra sıra geldi işin en önemli kısmı olan ‘nitelikli özel eğitim’ ve en kilit kısmı olan ‘aile’ faktörüne… Erken tanı ve erken müdahale ile nitelikli özel eğitim alan bir bireyin topluma kazandırılması daha kolaydır. Özel eğitimde siz anne babalar her zaman kilit noktası durumundasınız. Çocuk, eğitim saatleri dışında uyanık kaldığı zamanları sizinle birlikte geçirmektedir. Dolayısıyla anne, baba ve öğretmen arasındaki iletişim oldukça önem arz etmektedir. Bu süreci sadece çocuklarımız değil biz de onlarla birlikte yaşıyoruz. Bu yüzden yalnız olmadığınızı unutmayın ve endişe etmenizin doğal bir duygu olduğunu bilerek yardım almak için harekete geçin.
YENİ NESİL DANIŞMANLIK
Körfez Mah. Rafet Karacan Blv. Ahmet Ergüneş Sok. No: 21 Kat: 4 Altun İş Merkezi İzmit/KOCAELİ
Telefon: 0 507 269 90 04
yeninesildanismanlik@yahoo.com
NASIL ARANDI: #kocaeli # kocaelilife # kocaelinindergisi # kocaelidergisi # dergilik
