28-03-2024 19:59

İstemiyorsanız, ‘dur’ deyin!

2019-01-08    0 Kişi Yorum Yaptı   Eklenme Tarihi: 2019-01-08
.stripslashes($urun->baslik).

İstenmeyen gebeliklerin önüne geçme noktasında, ‘acil doğum kontrolü’ en sık kullanılan yöntemlerden biri. ‘Ertesi sabah yöntemi’ olarak da bilinen bu metotlarla herhangi bir doğum kontrol yöntemi kullanmadan girilen ilişkilerde dahi istenmeyen gebeliklerden korunmak mümkün. Bu yöntemlerin neler olduğunu ve nasıl uygulandığını, Medical Park Gebze Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Ömer Talip Turhan anlattı.

 

 

Hocam, ‘ertesi sabah yöntemi’ ne anlama geliyor?

Gebe kalınma ihtimali olan bir ilişkinin öncesinde değil de sonrasında, gebeliği engellemek için kullanılan yöntemler, genel olarak ‘ilişki sonrası doğum kontrolü’ veya ‘ertesi sabah’ yöntemi olarak anılıyor. Her ne kadar akla ilk gelen ‘ertesi gün hapı’ olsa da ilişki sonrası gebelikten koruyucu yöntemler, ertesi gün hapıyla sınırlı değil. Bu nedenle, kullanılan korunma yönteminin plansız, hesapta olmayan ilişkiler için ve o ilişkiye mahsus olduğunu anlatması açısından ‘acil doğum kontrolü’ ifadesi daha doğru olacak.

 

Bu yönteme ne zaman ihtiyaç duyulur?

Acil doğum kontrolü, kadının herhangi bir doğum kontrol metodu kullanmadan girdiği ilişkide, gebelik oluşmasını engellemek için alınan önlemlerin tümüdür. Gündelik hayatta acil doğum kontrolüne sıkça ihtiyaç duyulur. Bazen çiftin, o sırada kullandığı yöntemde problemler yaşanabilir. Örneğin prezervatif yırtılmış, düzenli kullanılan doğum kontrol hapı unutulmuş ya da ilişki kadının rızası olmadan gerçekleşmiş olabilir. Acil doğum kontrol yöntemlerine ihtiyaç, düzensizlik ve plansızlığa işaret etmez. Tersine gebelik kararı üzerinde etkin bir iradenin göstergesidir. İsteğe bağlı yapılan tüm kürtajların yüzde 60’ının acil doğum kontrolü uygulanırsa hiç yaşanmayacağı gerçeği, konunun önemini anlatmaya yeter.

  

ERTESİ GÜN HAPI

Acil doğum kontrolü ne şekilde yapılabilir?

Acil doğum kontrolü, iki ayrı şekilde yapılabilir: hormonal ve mekanik. Mekanik yöntem, ülkemizde bu amaçlı kullanımı pek bilinmeyen rahim içi araç (RİA) spiral kullanımıdır. RİA ilişkiyi takip eden 120 saat içinde takılırsa, gebelik ihtimali yüzde 0,1’den daha azdır. Sürekli olarak doğum kontrolü düşünen ve imkanı olanı kadınlar için ideal bir çözümdür. Bilinenin ve inanılanın aksine RİA kullanımı, sadece doğum yapmış kadınlara uygulanan bir yöntem değildir. Anestezi altında veya anestezi olmadan dahi rahatlıkla, hiç doğum yapmamış kadınlarda da uygulanabilir.

 

Peki, hormonal yöntemler?

Hormonal yöntemler; doğum kontrolü amacıyla üretilen haplar veya ticari olarak acil doğum kontrolü amacıyla üretilmiş, ertesi gün hapı olarak bilinen ilaçlardır. Günlük düzenli olarak kullanılan doğum kontrol hapları; yüksek dozlarda, daha önce hiç kullanılmamış olsalar bile acil doğum kontrolünde etkin bir şekilde kullanılabilir.

Dozaj ticari markaya göre değiştiğinden, hangi markanın nasıl kullanılacağına hekim karar vermelidir. Bu yöntemin en büyük dezavantajı, haplarla alınan yüksek östrojene bağlı mide bulantısı ve kusmadır. Bulantı ve kusmayı önleyici haplar da yine hekim kontrolünde kullanılmalıdır.

 

HEKİME DANIŞILMALI

Ertesi gün hapı nasıl kullanılır?

Ertesi gün hapı, bilinen doğum kontrol haplarının aksine östrojen içermez. Bu nedenle doğum kontrol haplarının acil kullanımında gözlenen mide bulantısı ve kusma, bu haplarda çok daha az gözlenir. Dünyada en sık kullanılan form ‘levonorgestrel 750 mcg’dir. Dünya piyasalarında 1,5 mg tek tablet veya 0,75 mg 2 tablet halinde bulunmaktadır. Ülkemizde 0,75 mg 2 tablet formu mevcuttur. Bu ilaç mümkünse hekim kontrolünde, ilişkiyi takiben eden 120 saat içinde, 12 saat arayla alındığında gebelikten oldukça etkin bir korunma sağlar. Acil doğum kontrol yöntemleri, etkin ve genellikle erişilebilir yöntemlerdir. Dünya Sağlık Örgütü’nün bir raporuna göre, bu yöntemlerin akılcı kullanımıyla istenmeyen gebelikler yüzde 85 azaltılabilir. İstenmeyen gebeliklerin hem duygusal hem de maddi yükü göz önüne alındığında, acil doğum kontrol yöntemleri akıldan çıkarılmaması gereken seçeneklerdir.

NASIL ARANDI: #Medical Park Gebze Hastanesi # Ömer Talip Turhan # acil doğum kontrolü # istenmeyen gebelik

YORUMLAR
Yaptığınız yorumlar editör onayından geçmektedir.