Gebelik şansının kişiye özel olduğunu, tedavi sürecinde çiftlerin detaylı bir şekilde değerlendirilmesi ve her birine uygun yöntemin belirlenmesi gerektiğini söyleyen Fenercioğlu, açıklamasında şu görüşlere yer verdi: “Tüp bebek tedavisi, eşlerden alınan üreme hücrelerinin laboratuvar ortamında döllenmesini sağlayarak, oluşan embriyonun tekrar anne adayının rahmine yerleştirilmesi işlemidir.
GEBELİK ŞANSI KİŞİYE ÖZELDİR
Tüp bebek tedavisine başlanırken hastanın mevcut durumu değerlendirilir, düzeltilebilecek parametreler (fazla kilo, sigara-alkol kullanımı, tiroid rahatsızlığı vb.) normalleştirilir ve kişiye özel tedavi planları yapılır. Aynı zamanda önceki denemelerin içeriği, neticesi incelenerek bu yeni denemede başarıyı artıracak farklı uygulama ve tedaviler organize edilir.
Çocuk sahibi olmak için ‘tüp bebek’ yöntemine başvuran ancak denemelerinde başarısız olan çiftler genellikle hayal kırıklığı ile birlikte umutsuzluğa kapılır. Oysa ki konuyla ilgili teknolojik gelişmelere paralel olarak yeni uygulamalar sayesinde tüp bebek tedavisinde başarıyı artırmak mümkündür. İki kez veya daha çok tüp bebek uygulamasında iyi embriyolar verilmesine rağmen gebelik elde edilemiyorsa çeşitli testler yapılır.
Tekrarlayan tüp bebek başarısızlığından bahsediyor olmak için üst üste 3 denemenin negatif sonuçlanması gerekir. Bu durumdaki hastalarda gözlemlediğimiz nedenleri şöyle sıralayabiliriz.
• Embriyo genetiği
Gelişim olarak olumlu değerlendirme yapılmış olsa da genetik olarak sağlıklı bir embriyonun transfer edilmemiş olduğunu düşünürüz. Bu durum zaman zaman anne-baba adayının kromozom sayı ve yapısı kaynaklı olabileceği gibi bazen de ebeveynler tamamen normal iken de bozuk genetiğe sahip embriyo gelişimi olabilmektedir. Bu sebeple gebe kalamayan hastalarda embriyo zarına lazerle çizik atma, embriyonun 5. gün blastokist evresinde transfer yapma ve genetik inceleme yani NGS (yeni nesil genom sıralama) yöntemleri kullanılmaktadır.
• Rahime ait bozukluklar
Embriyonun tutunmasını olumsuz yönde etkileyebilecek rahim kaynaklı durumlar usulüne uygun yapılmış bir rahim filmiyle kolaylıkla ortaya konulabilir.
-Rahimin doğumsal anormallikleri (septum, arkuat)
-Tüplerde sıvı birikiminin olması (hidrosalpenks)
-Rahim içi yapışıklıklar (sineşi)
-Rahim içinde yer kaplayan polip ve myomlar
Bu durumların varlığında laparaskopi ve histeroskopi birlikte veya ayrı ayrı kullanılarak mevcut problemler çözülerek, gebelik şansı artırılmaktadır.
• Laboratuvar alt yapısına ve embriyolog tecrübesine bağlı faktörler
Başarılı bir tedavi için klinisyenin, embriyoloji ve androloji laboratuvar ekibinin ve hemşirelik hizmetlerinin deneyim, bilgi ve takım çalışmasına ihtiyaç vardır. Laboratuvar başarısı ise insan kaynakları ve altyapı ile ekipmanın da mutlak mükemmel uyumuna muhtaçtır. İyi bir laboratuvar tedavi sürecinde veya tedaviler arasındaki dinamik ve beklenmedik durumları erkenden, mümkünse oluşmadan fark edip önleyen, oluşan sıra dışı faktörleri ise en çabuk ve etkin biçimde çözüme kavuşturan bir takım ruhu gerektirir.
• Hormonal bozukluklar
Ayrıca hormonal bozukluklar da embriyo gelişimini ve rahimde tutunması engeller. Tiroid bezi hastalıkları, beyinde hipofizden salgılanan süt hormonu (prolaktin) artışı önemlidir. Kanda bakılan hormon seviyeleri ile bu bozukluklar tanımlanabilir. Polikistik over hastalığı ve yol açabildiği insülin hormonu artışı gebe kalmayı zorlaştırdığı gibi düşüklere de yol açabilmektedir. Bu amaçla insülin direncini azaltan şeker hastalığı ilaçları verilerek gebelik şansı arttırılabilir.
BAŞARISIZ TÜP BEBEK SONRASI SÜREÇ YÖNETİMİ ÇOK ÖNEMLİ
Başarısız tüp bebek uygulamalarından 1-2 ay sonra yeniden deneme yapılabilir. Yaşça genç olan çiftler bu süreyi uzatıp kendilerini hazır hissettikleri zaman tedaviye başlayabilir. Yalnız 35-40 yaş üzeri bayanların yaş geçtikçe yumurta kalitesi düşeceğinden vakit kaybetmeden, hekimlerinin önerdiği tedaviyi ve zamanı iyi değerlendirmesi gerekir. Çiftler isterlerse psikolojik destek de alabilir. Başarısız olunan tüp bebek tedavisinden sonra çiftler ümitlerini kaybetmemeli, daha fazla araştırmaya gitmelidir. Unutulmamalıdır ki hiçbir sorunu olmayan insanlar bile istedikleri anda gebe kalamayabilir. Vücudun bu durumu kabullenmesi zaman alabilir.
Başarısız tüp bebek denemeleri sonrası; hep iyi kalite embriyo transferine rağmen gebelik elde edilemeyen grupla, hep kötü embriyo transferi sonrası gebelik elde edilemeyen grup arasındaki yaklaşım farklı olmalıdır.
Tedavi stratejilerinden bir tanesi de bol yumurta elde edilip, kromozomal anormallikler açısından genetik inceleme yapılmasına imkan veren havuz yöntemidir. Bu sayede fazla sayıda embriyo geliştirilerek NGS (yeni nesil genom sıralama) yöntemiyle genetik olarak en sağlıklı embriyonun transferi gerçekleştirilmiş olur.
Bunlara ek olarak yumurta kalitesini artırmaya yönelik yaklaşımlar fayda sağlar. Hastalar bu sürecin son derece doğal olduğunu, sabır ve dikkat gerektirdiğini unutmamalı, iyi bir stres kontrolü ve psikolojik destek almalıdır.”
ÖZEL KONAK HASTANESİ
Yenişehir Mah, Demokrasi Cad. No:44 İzmit/Kocaeli
444 9 495
NASIL ARANDI: #Özel Konak Hastanesi Kadın Hastalıkları # Doğum ve Tüp Bebek Uzmanı # Doç. Dr. Şeyma Fenercioğlu # Kocaeli