Bilim dünyası her geçen gün insan sağlığına yönelik yeni tedavi yöntemleri geliştiriyor. Bu yeniliklerden biri de eksozom tedavisi. “Hücrelerin iletişim dili” olarak tanımlanan eksozomlar, yenileyici ve onarıcı özellikleriyle pek çok sağlık problemine de çare oluyor. İlimizin başarılı hekimlerinden, fizik tedavi ve rehabilitasyon uzmanlığının yanı sıra Kocaeli Sağlık ve Teknoloji Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dekanı olarak görev yapan Prof. Dr. Rabia Terzi de eksozom tedavisine başladı.
ÇIĞIR AÇAN YÖNTEM
Sağlık dünyasında yeniliklere hızla adapte olan, bilgisiyle olduğu kadar vizyoner yaklaşımıyla da fark yaratan Prof. Dr. Rabia Terzi, modern tıbbın sunduğu en ileri tekniklerden biri olan eksozom tedavisiyle hastalarına şifa dağıtmaya devam ediyor. Hücresel yenilenmeyi destekleyen ve pek çok hastalığın tedavisinde çığır açan bu yöntemi, hangi hastalıklarda etkili olduğunu, faydalarını Prof. Dr. Terzi’nin kendisinden dinleyelim.
EKSOZOM TEDAVİSİ NEDİR?
“Son yıllarda biyoteknolojideki ilerlemeler, rejeneratif tedavilerde yenilikçi yaklaşımlar sunarak hastaların daha hızlı ve etkili bir şekilde iyileşmesine olanak tanımıştır. Bu yeniliklerden biri de eksozom tedavisidir. Eksozomlar, biyolojik bilginin hücrelere aktarılmasından sorumlu küçük kesecik yapılı moleküllerdir. Hücre dışı veziküller olan eksozomlar, hücre yenilenmesi ve bağışıklık sisteminin güçlendirilmesi için önemli bilgiler içerir.
Eksozomlar; bilinen tüm hücreler tarafından ortama salınan; lipid zarlarla çevrili olan ve DNA, RNA gibi genetik materyalleri, miRNA ve mRNA gibi hücre aktivitesini değiştirebilecek anahtar yapıları, büyüme faktörlerini, sitokinleri ve peptidleri içeren; çapları 30-200 nanometre arasında değişen nanoveziküller olarak adlandırılır. Eksozomlar, salgılandığı hücreden bir diğerine farklı tipte mesajlar taşıyarak o hücrenin aktivitesinin düzenlenmesini sağlar.
Yeni doğan plasenta veya göbek kordon dokusu kök hücrelerinden (allojenik) ya da kişinin kendi plazmasından (otolog) GMP onaylı laboratuvarlarda hazırlanarak uygulanır.
EKSOZOM TEDAVİSİNİN FAYDALARI NELERDİR?
Taşıdığı biyoaktif moleküller ile doku yenilenmesini ve onarımını indüklerler. Aşırı immün yanıtı baskılayarak inflamasyonu azaltır ve bağışıklık sistemini regüle ederler. Fibroblast ve pek çok progenitör hücreleri uyararak bu hücrelerin çoğalmasını ve hasarlanmış dokulara ulaşmalarını sağlarlar. Ekstraselüler Matriks ve kollojen sentezini arttırarak iyileşmeyi uyarır. Skar doku oluşumunu azaltırlar. Yetersiz oksijen ve besin alamayan hücrelerde antiapoptatik etkiler göstererek hücre sağ kalımını arttırırlar. Yeni nöron (sinir hücresi) oluşumunu ve rejenerasyonunu arttırarak, merkezi sinir sistemini düzenleyici etkileri vardır. Anjiyogenezis adı verilen yeni damar oluşumunu arttırırlar. Saç büyümesini desteklemeye ve saç foliküllerinin sayısını arttırmaya yardımcı olurlar.
EKSOZOM TEDAVİSİ HANGİ HASTALIKLARDA ETKİLİDİR?
Eksozom tedavisi; eklem yenilenmesi, kıkırdak hasarı, yara iyileşmesi, enflamasyonun giderilmesi gibi birçok alanda fayda sağlar. Kıkırdak hasarları ve eklem kireçlenmesinde inflamasyonu azaltarak aynı zamanda kıkırdak hücrelerinin çoğalmasını destekleyerek etki ederler. Kas ve tendon yaralanmalarının iyileşme sürecini hızlandırır. Eksozomlar, osteoblast aktivitesini arttırarak kemik dokusunun yenilenmesini destekler ve kırıkların daha hızlı ve düzgün bir şekilde iyileşmesine yardımcı olur. Operasyon sonrası yara iyileşmesinde; bağ yaralanmalarının ve menisküs yırtıklarının tedavisinde; diz, kalça, omuz, el ve ayak bileği eklem kireçlenmelerinde; kalça, omuz, diz, ayak bileğindeki avasküler nekrozlarda; kaynamayan kırıklarda, kas ve tendon yırtıklarında; donuk omuzda, periferik nöropatide, çeşitli nörolojik hastalıklarda; ciltte antiaging, skar iyileşmesi ve yenilenme amaçlı uygulamalarda ve saç dökülmelerinde kullanılmaktadır.
