Ağız kuruluğunun tanısı
Ağız kuruluğu ‘Kserostomi’ tanısı, kişilerin bu konudaki şikayetleri ve fizik muayene bulguları doğrultusunda gerçekleştirilebilen klinik bir tanıdır. Gerekli durumlarda başvurulan çeşitli tanı araçları ile kişilerdeki tükürük salgısındaki azalma net olarak ortaya konulabilir.
Siyalometri;
Tükürük salgısının normal akış hızı bezlerin uyarıldığı durumlarda dakikada 1,5-2 ml civarındayken dinlenme halinde dakikada yaklaşık olarak 0,3-0,4 ml olarak tespit edilir. Hiposalivasyon (tükürük salgısı azlığı) bezlerin uyarılmasına rağmen salgı hızının dakikada 0,5-0,7 ml’yi geçmediği durumu ifade eder. Bu tetkikin gerçekleştirilebilmesi için tükürük bezleri genellikle sitrik asit ile uyarılır ve salgılar hemen kanalın ağız içine açılma noktasında toplanır.
Siyalografi;
Tükürük bezi ve kanallarının radyolojik olarak incelenmesini sağlayan bir görüntüleme tekniğidir. Özellikle tükürük bezi taşı veya kitlelerinden şüphelenilen durumlarda siyalografi tetkiki oldukça faydalı olabilir.
Biyopsi;
Tükürük bezi biyopsisinde salgı bezlerinden küçük bir örnek doku alınır. Bu yönteme genellikle sjögren sendromu veya kanser düşünülen olgularda başvurulur.
Ağız kuruluğunun tedavisi
Ağız kuruluğu tedavisinin temel amacı kişilerin bu şikayetinin hafifletilmesini sağlamaktır. Bu kapsamda yapılan müdahaleler genel olarak şu amaç doğrultusundadır:
Tükürük salgısının artırılması
Salgının yapay olarak sağlanması
Dental problemlerin kontrol altına alınması
Enfeksiyon gibi özel durumların tedavi edilmesi
Eğer ağız kuruluğu gelişimine neden olan asıl durum tespit edildiyse bu durumun ortadan kaldırılması ağız kuruluğunun tedavisini de sağlayabilir. Hiçbir ilacın kullanımı hekimlerin bilgisi olmadan ve mevcut talimatların dışında bireysel kararlar ile sonlandırılmamalıdır. Ağız kuruluğunun çeşitli ilaçların yan etkisi olarak meydana geldiğinin tespit edilmesi halinde hekimler yan etkisi daha az olan bir ilaç ile mevcut tedaviyi yeniden planlayabilir. Ağız kuruluğu şikayetinin giderilmesine yönelik olarak hekimler tarafından bazı ilaçların reçetelendirilmesine de başvurulabilir.
Ağız kuruluğuna ne iyi gelir?
Ağız kuruması genellikle geçici ve tedavi edilebilir bir problem olarak karşımıza çıkar. Bu durumdan şikayetçi olan birçok kişi hekimlerin bilgisi ve önerisi dahilinde yapacağı çeşitli uygulamalarla ‘Ağız kuruluğu nasıl geçer?’ sorusuna yanıt bulabilir.
Sık olarak su yudumlama
Alkol ve kafein içeren içeceklerden uzak durma
Tütün kullanımını sonlandırma
Gün içerisinde tüketilen tuz ve şeker miktarını sınırlama
Şekersiz sakız çiğneme
Tükürük salgısını etkilemeyen diş macunu ve gargara solüsyonu kullanımı ağız kuruluğuna karşı olduğu kadar ağız sağlığının korunması için de etkili olan diş fırçalama ve diş ipi kullanımı gibi uygulamalar, bu problem neticesinde oluşabilecek diş kaybı ya da diş eti hastalıklarına karşı etkili olabilecek yöntemler arasında yer alır. Ağız sağlığının korunması adına yılda en az 2 kez diş hekimlerine muayene olmak da bir diğer önem arz eden uygulamadır. Bazı kişilerde akşam vakitlerinde ağız kuruluğu şikayeti meydana gelebilir. Bu durumun tekrar etmesi artık müdahale edilmesi gerektiğine işaret ediyor olabilir. Gece ağız kuruluğu şikayeti tedavi edilmediği takdirde konuşma ve beslenme gibi eylemleri olumsuz yönde etkileyebilir. Gece vakti oluşan ağız kuruluğuna karşı hekimlerin bilgisi ve önerisi dahilinde yapılabilecek çeşitli uygulamalar mevcuttur:
Yatağın kenarında bir bardak su bırakılması ve gece ağız kuruluğu şikayetiyle uyanılması halinde bu suyun içilmesi
Yatmadan önce diş temizliği yapılırken kullanılan gargara solüsyonlarının alkol içermediği konusunda dikkatli olunması
Yatak odasının havasının nemlendirilmesi adına çeşitli cihazların kullanılması
Gece vakti uyku öncesinde burundan nefes alıp vermeye özen gösterilmesi
Sabahları ağız kuruluğu gelişimini önlemek adına akşam saatlerinde aşırı tuzlu veya aşırı tatlı gıdaların tüketiminden kaçınılması
Ağız kuruluğu şikayetinin evde yapılan uygulamalar ile giderilememesi halinde sağlık kuruluşlarına başvurarak, diş hekiminizden destek almanız önerilir.
NASIL ARANDI: #diş hekimi # timur akbari # diş sağlığı # ağız sağlığı # sağlık
