RÖPORTAJ: ZEYNEP AKAR
FOTOĞRAFLAR: ISMAIL HAKKI TIMUÇIN
Uzun yıllardır Körfez ilçede hizmet veren Özel Körfez Verimli Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi ile Verim Gelişim ve Danışmanlık Merkezi’nin kurucularından Müjgan Haşimoğlu, özel eğitim ve rehabilitasyon alanındaki bilgi ve tecrübesi Sense Özel Eğitim ve Erken Müdahale merkeziyle İzmit’e taşıdı. Yaptığı çalışmalarla otizm spektrum bozukluğuyla mücadele eden 0–6 yaş grubundaki çocuklar başta olmak üzere, özel gereksinimli pek çok bireyin yaşamına dokunan Müjgan Haşimoğlu, yeni merkezinde de başarısı bilimsel olarak kanıtlanmış olan Uygulamalı Davranış Analizi (ABA) yöntemini kullanmaya devam ediyor. Modern binası, profesyonel kadrosu ve bilimsel temelli eğitim programlarıyla özellikle erken müdahale noktasında oldukça iddialı olan merkezle ilgili merak ettiklerimizi, kurucu Müjgan Haşimoğlu’na sorduk.
Müjgan Hanım, sizi kısaca sizi tanıyabilir miyiz?
Uludağ Üniversitesi Kamu Yönetimi ve İstanbul Üniversitesi Çocuk Gelişimi bölümü mezunuyum. Kocaeli Üniversitesi’nde de işletme üzerine yüksek lisans yaptım. Ayrıca çocuk gelişimi ve özel eğitim alanlarında sayısız eğitime katıldım. Bu sene ‘Otizmlilerle erken müdahale’ alanında bir yüksek lisans daha yapacağım. 2003 yılından bu yana Körfez’de özel eğitim alanında faaliyet gösteriyoruz. Kısa bir süre önce de İzmit Yenişehir Mahallesi’nde Sense Özel Eğitim Erken Müdahale isimli yeni merkezimizi açtık.
Körfez ilçede oldukça başarılı çalışmalara imza atarken İzmit’e de bir merkez açma fikri nasıl doğdu?
Körfez’deki ilk merkezimiz Verimli Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi’nde çok çeşitli yaş gruplarında zihinsel ve bedensel engelli, özgül öğrenme bozukluğu ve otizm spektrum bozukluğu olan çocuklarla çalışıyorduk. Bununla beraber daha fazla çocuğa ulaşmak, daha spesifik çalışmak, daha fazla seansla çocukları istediğimiz niteliklere getirmek, onları risk ve tanı kriterinden kurtarmak istiyorduk. Bu amaçla yine Körfez’de, 0-6 yaş grubu çocuklara hizmet veren Verim Gelişim ve Danışmanlık Merkezi’ni kurduk. Burada, Abademy Özel Çocuklar Aile Danışma Merkezi ile birlikte yol aldık; Amerika’da modellenen ABA Terapi Erken Müdahale Sistemini, know-how yoluyla bünyemizde uygulamaya başladık. Bu yöntemle, merkezimizde oldukça başarılı işlere attık. Yapmak istediğimiz farklı çalışmalar için fiziksel şartlarımız yetersizdi. Bu yüzden yeni bir oluşum içerisine girerek Verim Gelişim ve Danışmanlık’ı kapattık, Sense Özel Eğitim Erken Müdahale adıyla İzmit’te yepyeni bir merkez açtık.
Sense, yeni yerinde kaç metrekare alanda hizmet veriyor?
Yeni binamız 5 katlı. 750 metrekare alanda 20 odada eğitim veriyoruz. 500 metrekarelik bir de bahçemiz var.
.jpg)
ABA TERAPI YÖNTEMI
Hangi yaş gruplarıyla çalışıyorsunuz?
Erken müdahale merkezi olarak tasarlanmış bir kurum olduğumuz için 0-12 yaş grubuna hitap ediyoruz ancak 0-6 yaş grubu çocuklar konusunda iddialıyız. Yaptığımız çalışmalarla bu yaş grubundaki çocukları tanı kriterinden ve kaynaştırma eğitiminden çıkarmayı hedefliyoruz. Bu anlamda da yoğun eğitim veriyoruz. Bize gelen ebeveynler; eğitim alacaklarını, evde programa göre davranacaklarını taahhüt ederekgeliyor. Önerilerimize ve eğitimlerimize eşlik edecek aileler istiyoruz.
Sense’de de Verim Danışmanlık’ta olduğu gibi ABA Terapi yöntemiyle mi çalışıyorsunuz?
Rehabilitasyon ruhsatımızı aldık ama Sense’de Talim Terbiye Kurulu’nun programlarının yanı sıra yurt dışında kullanılan modelleri de edindik. Evet, otizmli çocuklara yönelik olarak Türkçe adı Uygulamalı Davranış Analizi olan Applıed Behavior Analysıs (ABA) yöntemini uyguluyoruz. Süpervizör kurumumuz olan Abademy Özel Çocuklar Aile Danışma Merkezi ile çok anlamlı ve güçlü çalışmalar yapıyoruz. Tecrübelerimizi onların birikimiyle harmanlayarak bu alanda Türkiye çapında başarılara imza atacağımıza eminiz. Rehabilitasyon birimimizde ise Çanakkale Üniversitesi Özel Eğitim bölümünden Dr. Öğretim Üyesi Sinan Kalkan ile birlikte çalışıyoruz.
Sense’de oyun terapileri de yapıyorsunuz değil mi?
Özel gereksinimli küçük yaş çocuklarda oyun oynama becerilerinin gelişmediğini gözlemliyoruz. Bu alanda da kendimizi geliştirmeyi amaçlıyoruz. Merkezimizde, otizm spektrum bozukluğu olan küçük yaştaki çocuklarda oyun becerilerinin geliştirilmesi ve ebeveynin bu konuda kendini geliştirmesi için oyun odaları tasarladık. Oyun odalarında ebeveyn, eğitici ve çocuk olarak birlikte çalışıyoruz. Ebeveyne çocuğa nasıl yaklaşacağını, çocuğun oyuna olan ilgisinin nasıl artırılacağı ve bunun gelişimine nasıl yansıyacağını anlatıyor, çalışmaları aile ile birlikte yapıyoruz. Merkezimizden eğitim alan her çocuğun ebeveyni de eğitime dahil oluyor. Onlar için bir ev programı düzenliyoruz çünkü çoğu aile evde çocuğu için ne yapabileceğini, nereden başlayacağını, çocuklarına nasıl sesleneceğini, çocuğuyla nasıl oynayacağını bilmiyor. Aile ve çocuğun oyun becerilerini geliştirmek için etkinlikler planlıyoruz. Etkinlikleri ailelere yazılı bir şekilde veriyoruz ve çocuğun evde geçirdiği zamanı kaliteli hale getirmeye çalışıyoruz.
NORMALE DÖNEBILIR
Her otizm spektrum bozukluğu olan çocuk gerekli şartlar ve eğitim sağlandığında tanıdan kurtulabilir mi?
Otizm spektrum bozukluğu geniş bir yelpaze ve çeşitli sendromları var. Burada önemli olan çocuğun hangi tanı kriteri içerisinde olduğu. Rett sendromlu bir çocuğun tamamen kurtulabileceğini vaat etmek çok gerçekçi olmaz ancak uyaran eksikliği ya da atipik grupta bir çocuğun sağlıklı ya- şantısına dönebilme potansiyeli çok yüksek. Bir üst seviyedeki, tanı grubundan çıkamayan çocuklarımızın günlük yaşantısına devam olanağı veren tüm becerilerini geliştirebiliriz. Onu akranlarıyla oyun oynayabilecek, onlara uyum sağlayabilecek düzeye getirebiliriz.
Merkezde süreç nasıl ilerliyor? Programları her çocuğa özel olarak mı hazırlıyorsunuz?
Evet, her çocuk için ayrı bireysel program yapıyoruz çünkü aynı tanıyla gelmiş olsalar bile hiçbir çocuk diğeriyle aynı özelliklere sahip değil. Bu nedenle programlar her çocuğun zorlandığı durumlara ve ihtiyaçlarına yönelik hazırlanıyor. Çalışmamız öyle detaylı ki çocuğun hiçbir gelişim alanını atlamadan ilerliyoruz. Çocukların çevreye algısı, vücut farkındalığı; yönergelere, seslere, takıntılara yönelik yaptığımız çalışmalar dışında günlük yaşam ve öz bakım becerileriyle ilgili eğitimleri de veriyoruz. Aileye de çocuğu nasıl kontrol edebileceğine dair yardımcı oluyoruz. Bu onların çocuklarıyla sosyal hayatın içinde olmasını kolaylaştırıyor ve çocuğun da diğer kişilerle iletişim kurmasına yardımcı oluyor. Ayrıca sosyal becerileri zayıf olan çocuklar için zihin kuramı eğitimi veriyoruz. Farklı perspektiften bakamayan, gördüğü duyguları okumayan, sosyal becerilere yönelik davranışlarda bulunamayan çocuklar için zihin kuramı programını da sistematik bir şekilde uygulayan bir merkeziz.
GÜZEL SONUÇLAR ALIYORUZ
Dil, konuşma bozuklukları üzerine nasıl çalışmalarınız var?
Dil, konuşma bozuklukları üzerine yoğun talepler var fakat maalesef ülkemizde yeterli sayıda dil terapisti yok. Bu nedenle biz de Azerbaycan’ın ünlü dil konuşma terapisti Esmira Kazımova ile anlaştık. 3 aylık periyotlarla buraya geliyor, çocuk değerlendirmeleri yapıyor, program hazırlamamızda bize yardımcı oluyor. Biz de eğitici eğitimlerimiz aldık, uygulayıcılar olarak online takiple birlikte ilerliyoruz. İzmit’te yeni hizmet vermeye başladığımız halde konuşma terapilerimiz ile ilgili çok güzel sonuçlar alıyoruz. Şimdiden kasım ayı randevularımız dahi dolu.
Zihinsel engelli çocuklarla da çalışıyor musunuz?
Evet, zihinsel engelliler destek eğitim programlarıyla çalışıyoruz. Bu alanda okula giden çocuklarla da çalışıyoruz. Okuma-yazma öğrenmede, akademik çalışmalarda başarısız olan ilkokul çağındaki çocuklar da programımız içinde yer alabiliyor. Hafif ve orta düzeyde zihinsel problemi olan çocuklara yoğun bir eğitim programı uyguluyoruz. Ayrıca dikkat eksikliği ve hiperaktivitede, duyu bütünleme çalışmamızın çok etkili olduğu alanlarımız var. Çocuğun ve ailenin birlikte katıldığı, ‘attentioner’ isimli 20 haftalık dikkat düzenleyici bir program uyguluyoruz. Buna duyu bütünleme çalışmamız da eklendiği zaman çocukların sosyal hayatlarında yaşadığı problemleri minimalize etmemiz daha rahat oluyor.
Kurumda kaç eğitimci görev yapıyor?
Şu an kurumumuzda 9 eğitimci çalışıyor, sayımız giderek artacak.. Ocak ayına kadar 15 eğitim personeli ve 80 öğrenciyle çalışmak gibi bir hedefimiz var. Kalabalık öğrenci gruplarıyla çalışmayı düşünen bir merkez değiliz. Daha yoğun ve bireye özel çalışmayı hedefliyoruz.
İLETİŞİM:
Adres: Yenişehir Mahallesi Konak Sokak No:11 İzmit/Kocaeli
Telefon: 0552 662 41 11 @senseozelegitim
NASIL ARANDI: #kocaeli # kocaelilife # kocaelinindergisi # kocaelidergisi # dergilik # senseözeleğitim # eğitim # eğitimmerkezi # özelçocuklar
