Bahar aylarının gelmesiyle birlikte artan alerjik rinit şikayetleri, hem yetişkinlerin hem de çocukların hayatını olumsuz yönde etkiliyor, yaşam kalitesini düşürüyor. Kendini burun akıntısı, hapşırık, burun tıkanıklığı ve kaşıntı gibi bulgularla gösteren bu durum, konsatrasyonu azaltarak çocukların okuldaki performansını da düşürebiliyor. İlimizde her dört çocuktan birinde görülen alerjik rinitle ilgili merak ettiklerimizi, Özel İlgi Çocuk Hastanesi’nin çocuk sağlığı ve hastalıkları uzmanlarından Dr. Sevil Öztürk ile Dr. Ersin Öztürk’e sorduk.
Rinit, burnun inflamasyonu olarak tanımlanır. Enfeksiyon (mikrop) kaynaklı olmayan; çeşitli alerjenlerle tetiklenen burun akıntısı, hapşırık, burun tıkanıklığı ve kaşıntı gibi bulgularla kendini gösteren duruma alerjik rinit denir.
Çocukluk çağında ve erişkinlerde en sık görülen alerjik solunum yolu hastalığı alerjik rinittir. Ülkemizde bugüne kadar yapılan çalışmalarda, erişkinlerde %2-25, çocuklarda ise %3 ila 40 oranlarında görüldüğü saptanmıştır. İstanbul ve Kocaeli’de bu oran %25’dir. Yani her dört çocuktan birinin alerjik rinit olduğunu söyleyebiliriz.
Dr. Esin Öztürk: Muhakkak altta yatan, hastalığa neden olan alerjik bir yatkınlık vardır. Bu faktörlerin neler olduğu klinik bulgu ve testlerle anlaşılabilir. Buna paralel olarak polen alerjisi olanların şikayetleri özellikle güneşli ve rüzgarlı havalarda artar. Semptomlar belli aylarda olabildiği gibi ev tozu hassasiyeti olanlarda yıl boyu da sürebilir. Gözlerde kızarıklık, kaşıntı, sulanma daha çok polen alerjik hastalarda tabloya eşlik eder. Hastalar duyarlı oldukları alerjenler dışında parfüm, deterjan, çeşitli kimyasallar, sigara dumanı, hava kirliliği, ısı değişikliği, nem ve soğuk hava gibi uyaranlarla karşılaştıklarında da şikayetleri artabilir.
Dr. Sevil Öztürk: Kulak, burun, boğaz komşu organlar olduğu için burundaki bir problem, doğal olarak komşu organları da etkiler. Bu hastalığa orta kulak enfeksiyonu, kronik sinüzit, gastroözefagial reflü, geniz eti, astım eşlik edebilir.
Dr. Ersin Öztürk: Başlangıçta çoğunlukla sulu, şeffaf bir burun akıntısı olur. Burun akıntısının yerini zamanla burun tıkanıklığı alabilir. Dış kulak yolunda kulak zarı olduğu için orta kulağın havalanması, burnun arkasındaki östaki borusuyla olmaktadır. Östaki borusu ve orta kulak mukozasının inflamasyonuna bağlı olarak orta kulakta enfeksiyon, ağrı ve işitme kaybı gelişebilir. Astım da alerjik yatkınlığa bağlı olduğu için alerjik rinite birlikte görülebilir. Yapılan çalışmalar alerjik rinitli hastaların %20-40’ında aynı zamanda astım olduğunu göstermektedir.
Dr. Ersin Öztürk: Uyku kalitesinin bozulması ve rinit semptomları konsantrasyon bozukluğuna neden olarak iş ve okul performansını olumsuz yönde etkiler. Burun tıkanıklığı, alerjik rinitli hastaları genellikle en fazla rahatsız eden semptomdur. Geceleri daha fazladır ve daha çok yıl boyu maruz kalınan alerjenlerle ortaya çıkar. Alerjik rinit, horlamaya ve koku almada azlığa da neden olabilir. Burun kaşıntısı sürekli oduğu için gün boyu davranışları ve yaşam kalitesini etkiler.
Dr. Sevil Öztürk: Klasik yüz bulgularından birisi, alt göz kapağı cildinde koyu daireler şeklinde başlayıp zamanla kalıcı olan yarım ay şeklindeki haledir. Farklı boyda, ince uzun ve hafif kıvrık kirpiklerin olması tipiktir. Sürekli burun tıkanıklığı ve geniz eti, zamanla çocuklarda yüz iskeletinde değişikliğe yol açar. Üst çene ön dişlerinde çıkıklık, kemiklerde düzleşme, burun kökünde genişleme şeklinde adenoid yüz ortaya çıkar. Burun tıkanıklığı nedeniyle ağız genelde açıktır, burun solunumu yerine ağız solunumu yapılır.
Dr. Ersin Öztürk: Polen mevsiminde açık havada uzun süre kalınmamalıdır. Evler akşam saatlerinde havalandırılmalı, nem oranı %50’nin altında olmalıdır. Yerler halıyla kaplanmamalı ve nevresim takımları 60 derece ısıda yıkanmalıdır. Evcil hayvan beslerken özellikle veteriner hekime veya doktora danışılarak, daha az alerjen türler tercih edilmeli; evcil hayvan yatak odasına alınmamalı, sık yıkanmalıdır.
Dr. Sevil Öztürk: Öncelikle altaki alerjik neden bulunup ondan uzaklaşmak en önemli adımdır. Hastalığın şiddetine göre burun spreyi, alerji ilaçları kısa süreli ya da semptomlar gerileyene kadar düzenli olarak verilebilmektedir.
NASIL ARANDI: #alerjik rinit #alerji #çocuk #doktor #sevil öztürk #ersin öztürk #kocaeli #özel ilgi çocuk hastanesi
