Dünya Çocuk Psikoloji ve Pedagoji Danışmanlık Merkezi’nin kurucusu, çocuk ruh sağlığı uzmanı Dr. Figen Karaceylan Çakmakcı; sağlıklı ve başarıyı yakalayan çocuklar yetiştirmek için sürdürdüğü çalışmalara bir yenisini daha ekledi. Dünya Çocuk Psikoloji ve Pedagoji Danışmanlık Merkezi’nde, konusunda uzman psikologlar ve psikodramatistler eşliğinde yapılan psikodrama atölyesi, çocukların yaşadığı sorunları çözmesi ve yetişkinlerle ilişkilerini daha kolay düzenlemesi için onlara yol gösterirken; Nörodikkat Hareket Temelli Dikkat ve Öğrenme Atölyesi ile de çocukların dikkat, odaklanma ve hafıza becerilerinin gelişmesi destekleniyor. Her iki atölye çalışması hakkında merak ettiklerimizi, Uzm. Dr. Figen Karaceylan Çakmakcı’ya sorduk.
Psikodrama, J.L. Moreno tarafından geliştirilmiş; bireysel olarak uygulanabilmesinin yanında çoğunlukla grup halinde gerçekleştirilen bir psikoterapi yöntemidir. Bu yöntemde, diğer terapi yöntemlerinden farklı olarak bir sahneye ihtiyaç duyulur ve terapinin ana unsuru sahnedir. Psikodramada geçmiş ya da gelecek, hayaller, umutlar, korkular, rüyalar ‘şimdi ve burada’ya getirilerek sahne üstünde çalışılır. Psikodrama, bu konuda yeterli sürede eğitim almış, psikodrama yapmış ve bir psikodrama oturumunu yönetme yeterliliğine erişmiş bir psikoterapist tarafından yönetilmelidir.
Psikodrama, içsel çatışmalar/karışıklıklar yaşayan ya da bireysel olarak kendini keşfetmek isteyen bireylerin yaşantılarını sahnede canlandırmalarını içerir. Bu canlandırmalar klasik drama, tiyatro sahnelemelerinden çok farklıdır çünkü çalışma için gönüllü olan kişinin (protagonistin) sahneye getirdiği olay ya da deneyim, seçtiği kişilerce canlandırılırken bir iç görü, aynalama yaşanır. Bu aynalama ve yeniden yaşama durumu kişinin çıkmazda kaldığı sorununa karşı bir iç görü kazanmasına ve sıkıntısından kurtulmasına yardımcı olur.
Çocuk psikodraması, 6-11 yaş arası çocuklarla gerçekleştirilen bir psikodrama etkinliğidir. Aslında psikodramanın bir ekol olarak gelişmesindeki en büyük katkı çocuklarındır. Çünkü J.L.Moreno, Viyana’da parklarda çocukları gözlemleyip onlara oyunlarında canlandırmaları için roller verdikçe fark ediyor ki çocuklar aslında kendilerine verilen rollerde ebeveynlerini, günlük yaşamlarında karşılarına çıkan ve onlara sıkıntı yaşatan kişileri canlandırmakta. Bu canlandırmalar ve hayallerini oynamalar sonucunda da kıskançlık ve benzeri duygularından kurtuluyor, rahatlıyor, kendileriyle benzer sıkıntıları olan diğer çocukları görüp sıkıntılarına çözüm bulabiliyorlar. Moreno, çocuklardaki bu keşfini yetişkin gruplarında uyguluyor ve böylece psikodrama ekolü şekillenmeye başlıyor.
Yetişkin psikodramasından farklı olarak, çocuk psikodramasında liderin yanında yardımcı psikodramatistler de olur. Yardımcı psikodramatistlerin amacı çocukların rollerine ısınmalarına yardımcı olmak, roller sırasında uygun eşlemeler yapabilmeleri için örnek oluşturmak, aynı zamanda çalışmalar sırasında çocukların gruptan kopmadan ve grubun ilerleyişini bozmadan sürecin içinde kalmalarını sağlamaktır. Çocuk psikodraması tamamen pozitif pekiştireçlerle ilgilidir. Çalışmalar sırasında çocukların sıkıntı yaşadıkları konuyu doğru şekilde ele almaları; ele alışlarındaki sıkıntılı yanlardan sıyrılıp, olumlu yanların neler olduğunu keşfetmeleri sağlanır. Çocuk psikodraması, çocukların kendilerini ve çevrelerini keşfettikleri, yaşamlarının ilerleyen yılları için duygu ve düşünce dünyalarını şekillendirdikleri bir terapidir.
Bireysel, sosyal farkındalık ve özgüven kazanmak isteyen her çocuk bu atölye çalışmasına katılabiliyor. Ancak yoğunluklu olarak okul korkusu yaşayan, arkadaş ilişkilerinde sorun yaşayan, kardeş kıskançlığı olan, okulda zorbalıkla karşılaşıp bununla baş etmek isteyen, çekingen, içine kapanık, özgüven ve uyum sorunları olan, yaşamındaki yetişkinlerle sıkıntı yaşayan çocukların katılabildiği bir atölye çalışması.
Nörodikkat, hareket temelli bir beyin egzersiz programıdır. Hareket, beyin gelişimi için önemli olan temellerden biridir. Çocukların sağlıklı gelişebilmesi, sosyal ve duygusal açıdan iyi hissetmeleri için hareket etmeleri şarttır. Hareket sayesinde, beyinde sayısız nöron ağ oluşur. Beynimiz nöron ağlarından oluşan bir yapıdır ve bu ağlar ne kadar fazlaysa, zihinsel işlevlerimiz o kadar sağlıklıdır.
Hareket yetersizliği sebebiyle; algılamada, bilgiyi işlemede ve davranışsal düzeyde ‘öğrenme tıkanıklığı’ olarak ifade ettiğimiz bozukluklar meydana gelebilir. ‘Nörodikkat Hareket Temelli Dikkat ve Öğrenme Programı’ ile ‘öğrenme tıkanıklıkları’ ortadan kaldırılıp, hareket egzersizleriyle gerek beyin gerekse beyin ile beden arasındaki bağlantılar düzeltilir ve bütünsel öğrenme katkısı sağlanır. Aynı zamanda beynin her iki yarım küresinin birbiriyle etkileşimi sağlanarak, daha iyi gören, duyan ve öğrenen bir beyin ortaya çıkar.
Nörodikkat Hareket Temelli Dikkat ve Öğrenme Programı, programın eğitimini almış uzmanlarca uygulanır. Uygulayıcılar sadece klasik beden hareketleri yaptırmaz. Bilişsel becerileri eş zamanlı uyaran egzersizler de uygularlar. Bu egzersizleri yaptırırken de yaratıcılık, çocuk – genç psikolojisinin ve ihtiyaçlarının neler olduğunu bilmek gereklidir. Nörodikkat uygulaması 7 yaşından itibaren, yeterli fiziksel olgunluğa sahip tüm bireylere uygulanabilir. Uygulama en az 4 kişilik gruplarla gerçekleştirilir.
NASIL ARANDI: #Figen Karaceylan Çakmakcı # Dünya Çocuk Psikoloji ve Pedagoji Danışmanlık Merkezi # psikodrama # çocuk psikodraması # nörodikkat # atölye # çocuk # eğitim #
