Ses bozukluğu; kişinin sesinin yaşına, cinsiyetine ve ait olduğu kültüre uygun olmayan perde (sesin inceliği-kalınlığı), şiddet (sesin kısıklığı veya çok yüksek olması) ve kaliteye (pürüzlülük, boğukluk, vb.) sahip olması durumudur. Ses bozuklukları kişilerin mesleki ve sosyal yaşamlarını olumsuz etkiler. Çocuklarda görülen ses bozuklukları ise çocukların arkadaşlarıyla uyumunu, akademik başarısını ve çevresiyle iletişimini olumsuz etkiler.
Ses bozukluğu için risk faktörleri nelerdir?
Sesi yanlış kullanmadan kaynaklanan bazı özellikler, alışkanlıklar ve sahip olunan diğer hastalıklar ses bozukluğunun meydana gelme olasılığını arttırır. Bunlar sık boğaz temizlemek, yüksek sesle ve uzun süreli konuşmak, bağırmak, sesi uygun olmayan perdede kullanmak, sigara ve alkol tüketmek, reflü, tiroid hastalıkları, çeşitli nörolojik rahatsızlıklar, alerjiler, ses tellerini kurutan ilaçlar kullanmak olarak sayılabilir. Ses bozukluğu şikayeti yaşayan bireylerin % 70’i profesyonel ses kullanıcılarından oluşur. Çoğu meslek grubu gün içinde seslerini yoğun şekilde kullanır ve bu meslek grupları ‘profesyonel ses kullanıcısı’ adını alır. Bunlar arasında öğretmenler, avukatlar, çağrı merkezi çalışanları, dil ve konuşma terapistleri; banka, belediye, postane birimleri gibi müşterilerine hizmet için sesine ihtiyaç duyanlar; tezgahtarlar, esnaflar, din görevlileri ve daha birçok meslek grubu sayılabilir. Toplumun yaklaşık % 10’unda, çocukların ise yaklaşık % 30’unda ses bozukluğu görülür ve erkek çocuklarda ses bozukluğu görülme sıklığı kız çocuklarından daha yüksektir. Çocuklarda ses bozukluğuna yol açan nedenlerin başında ses teli nodülleri gelir. Ses teli nodülleri yetişkinlerde de görülen bir bozukluktur.
Ses teli nodülü nasıl oluşur?
Ses teli nodülü, ses tellerinin birbiriyle temas ettiği serbest yüzeyde oluşan, iyi huylu (yani ses teli kanseri ile ilişkisi olmayan) büyümelere verilen isimdir. Sesin yanlış ya da aşırı kullanımına bağlı olarak oluşurlar. Sesin uzun süreli, yanlış ses şiddetinde, yanlış ses perdesinde ya da uygunsuz şekilde zorlanarak kullanılmasına bağlı olarak gelişirler ve kaba bir benzetme ile elimizde ya da ayağımızda oluşan nasırlara benzetilebilirler. Ses terapisi, ses teli nodülünün tedavisinde çoğu zaman tek başına yeterlidir.
Ergenlik sürecinde ses değişimi nasıl olmaktadır?
Çocukluk çağından erişkin çağa geçerken özellikle erkek çocuklarda belirgin olan bir ses değişimi yaşanır. Bu durum, bazı bireylerde çok kısa zaman içerisinde, bazılarında ise daha uzun bir zaman dilimi içerisinde olur. Nadiren ise bu geçiş tamamlanamaz ve birey dengesiz, değişken, kestirilemeyen bir ses tonuyla konuşmaya devam eder, devamlı ya da arada olan ses incelmesi durumundan yakınır. Bu duruma puberfoni veya mutasyonel falseto adı verilir. Mutasyonel falseto hastaları seslerini kontrol edemediğinden genellikle sosyal aktivitelerini kısıtlarlar ve daha az konuşur hale gelirler. Mutasyonel falseto, beraberinde bir psikiyatrik veya hormonal bozukluk olmadığı sürece sadece ses terapisi teknikleri kullanılarak tedavi edilebilen bir rahatsızlıktır.
Özel Serüven Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi
Adres: Yenişehir Mah. Adnan Menderes Blv. No: 68 İzmit/KOCAELİ
Telefon: 0537.470 00 64
Instagram: @seruven.rehabilitasyon.merkezi
